Uitvaart en zoveel meer
In mijn vorige blog heb jullie kunnen lezen dat mijn moeder is overleden en hoe. Ik wil, omdat het toch echt helpt bij dingen verwerken, nu pogen de week erna te beschrijven.
De afgelopen week was erg heftig en zwaar. Voor mij, maar zeker ook voor mijn vader, mijn broer en zijn kinderen en mijn tante, en waarschijnlijk voor een hoop meer mensen. Ik schrijf dit vanuit mijn perspectief en helaas heeft de stress, het verdriet en het slaapgebrek er voor gezorgd dat ik de halve week ziek ben geweest en dus niet bij alles aanwezig ben geweest van de voorbereidingen.
The day after
Ik heb midden in de nacht alvast bericht naar mijn werk gestuurd dat ik maandag niet aanwezig zou zijn omdat mijn moeder in de nacht van zondag op maandag om 1:30 was overleden. Daarin heb ik gezegd dat ik maandag middag nog contact op zou nemen over hoe en wat met vrije dagen.
Ik ben die nacht pas om 8 uur in de ochtend naar bed gegaan. Toen ik net een half uurtje sliep begonnen mensen te bellen en te appen om te vragen wat er gebeurd was of te condoleren. Ik had mijn telefoon expres niet op silent mode gezet omdat ik wist dat mijn vader zou bellen over een afspraak met de begrafenisondernemer. Slapen was dus niet zo een succes. Op een gegeven moment belde mijn vader toen ik net besloten had op te staan en het slapen maar voor later te bewaren. Hij vroeg of ik om 1900 uur die avond bij hem kon zijn om met de begrafenisondernemer te overleggen. Ik ben rond 1500 uur gegaan want ik wou mijn vader ook niet te veel alleen laten.
Het bleek toen ik daar aankwam dat hij ook een vriend had gehad die was langsgekomen en hem tot de vroege uurtje gezelschap heeft gehouden en ondersteuning heeft geboden. Mijn vader had dus ook niet veel geslapen. We hebben toen samen uitgevogeld hoe zijn wasmachine werkte want hij had natuurlijk nog nooit de was gedaan en daarna zelfs samen was opgehangen, dit was nieuw voor mijn vader en voor mij was het nieuw en best leuk om huishoudelijke klusjes samen met hem te doen. Rond 1700 uur kwam mijn broer ook aan en hebben we gezamenlijk pizza laten aanrukken.
Tussendoor had ik voor het eten mijn werk gebeld, eerst de baas, die heeft me uitgebreid gecondoleerd, sterkte gewenst en verteld dat ik vrije dagen met de HR manager moest regelen maar dat ze mijn afwezigheid echt wel zouden opvangen op de een of andere manier. Belangrijk detail is dat de collega met na mij de meeste kennis van systeembeheer net op vakantie was gegaan die maandag.
Daarna natuurlijk de HR manager, die zei letterlijk dat ik zoveel tijd moest nemen als ik wou, dat ik wettelijk in ieder geval recht had op 4 vrije dagen, wat voor mij precies een werkweek is dus dat ik deze week sowieso vrij kreeg en dat als ik meer nodig had we dat wel zouden regelen met verlof.
En toen nog de enige overgebleven technische collega om afspraken te maken over contact in noodgevallen. Ze waren allemaal heel erg meelevend en aardig voor me en ik heb me weer gerealiseerd bij hoe zo een leuk bedrijf ik werk.
Er komt veel op je af
Om 1900 uur kwam inderdaad Kirsten van Uitvaartverzorging Midden Drenthe. Dit was een vrouw die duidelijk ervaring had en precies wist hoe ze ons als rouwende familie aan het werk moest zetten om de uitvaart te regelen. Aan de ene kant heel medelevend en toch ook precies de juiste vorm van motiverend om even het verdriet van ons af te zetten en na te denken over wat er geregeld moest worden.
Je komt er op zo een moment achter dat er verschrikkelijk veel is om over na te denken en om te regelen. Het begint al met de rouwkaart. We kregen 2 hele dikke boeken met allemaal voorbeeld kaarten erin, halve avond doorheen zitten bladeren, uiteindelijk een kaart gekozen, gedacht over foto's op die kaart en indeling. En toen kwam de tekst, het is echt heel moeilijk om iemands persoonlijkheid in een paar treffende woorden te vatten op zo een moment. Maar dat is ons gezamenlijk gelukt.
De kaarten moeten het eerste af want die moeten natuurlijk wel op tijd bij iedereen aankomen, zeker omdat wij ook mensen uit België, Frankrijk en Zwitserland uitnodigden.
Toen kwam de vraag of we de kist open of dicht wouden. Wij hadden open gedacht maar we werden gewaarschuwd dat mijn moeder in de eerste nacht na het overlijden helemaal donkerblauw was aangelopen dus het moest een gesloten kist uitvaart worden. Dus toen snel op zoek naar een foto voor op de kist wat uiteindelijk dezelfde is geworden als op de rouwkaart. Ik vind het erg fijn dat die foto is gebruikt want ik heb hem gemaakt op haar laatste verjaardag, ik had toen een reeks van 10 foto's nodig om deze te krijgen want mijn moeder wou meestal niet op de foto en werkte dus niet bepaald mee.
Dinsdag met ons drieën de adressen op de rouwkaarten geschreven, wat ook nog hoop gepuzzel was want mijn moeder was degene die de adressen had van al onze buitenlandse familie en wij hadden natuurlijk geen idee. Gelukkig had mijn tante die wel. Meteen ook bepaald wie er mee zou gaan naar het restaurant daarna en wie we alleen voor de uitvaart zouden uitnodigen.
Woensdag zouden we nadenken over de ceremonie zelf maar helaas werd ik dinsdag avond goed ziek, keelpijn, koorts, verkouden. Dus mijn vader en broer hebben dit zonder mij gedaan. Ik voelde me wel schuldig dat ik hun er mee opzadelde maar ik had echt zoveel koorts dat ik nauwelijks mijn bed uit kon. Veel mensen zeiden dat dat door de stress kwam, zelf denk ik dat het vooral door het slaap gebrek kwam want ik had gewoon 2 nachten nauwelijks geslapen maar de stress heeft zeker niet geholpen.
Woensdag avond kwam mijn neef uit België hier langs wat ik met mijn zieke hoofd alweer vergeten was dus die heeft mij ook niet bepaald op mijn best gezien maar het was wel fijn om weer eens even met hem te praten.
Mijn vader en broer hebben alles verder geregeld gelukkig, iets waarvoor ik ze ook erg dankbaar ben want ik was echt die dagen nergens toe in staat tot mijn grote verdriet.
Vrijdag middag begon ik weer wat op te knappen en ben ik door mijn vader telefonisch op de hoogte gebracht van alles wat ze geregeld hadden. Dingen als sprekers, de muziek en hoe lang de dienst ging duren en hoe lang we nog in de koffie kamer konden blijven bij het rouwcentrum.
Zaterdag, de uitvaart
Zaterdag moesten wij als familie voor 9 uur bij het uitvaartcentrum in Assen zijn. Ik ben eerst Denise gaan ophalen want die had een goeie band met mijn moeder en hoort ergens nog wel beetje bij de familie ondanks dat we geen relatie meer hebben. We waren gelukkig ruim op tijd.
Daar aangekomen eerst even koffie gedronken, laatste dingen doorgesproken met de begrafenisondernemer en daarna samen met mijn vader, broer en zijn oudste zoon de kist van de koelinstallatie naar de verijdbare kar tillen en naar de auto rijden.
Toen de kist in de auto zat zijn we als rouwstoet naar het rouwcentrum gereden. Hier konden wij als familie in de familie kamer wachten terwijl mensen die geen lid van de familie waren in de aula of buiten konden wachten. Om 10:30 begon de dienst die 45 minuten duurde.
Mijn broer had samen met een van mijn tantes een prachtige foto collage van foto's van mijn moeder en foto's van haar schilderijen gemaakt die op een groot scherm vertoond werden tussen de sprekers door. Van een aantal sprekers krijg ik de teksten nog, die zal ik waarschijnlijk t.z.t. ook in een blog post gaan verwerken. Er zijn echt veel mooie woorden gezegd over mijn moeder, veel herkenbare dingen maar ook wat dingen die ik helemaal niet wist.
Ik vond het echt een prachtige dienst en ondanks het verdriet hebben we ook moeten lachen om sommige dingen, vooral omdat we Monique daar zo goed in herkende. Na de dienst in de koffie kamer heb ik ook van heel veel mensen complimenten gekregen over mijn vorige blogje, zelf vond ik hem niet zo bijzonder maar veel mensen vonden het prachtig, het meest gehoorde commentaar was "ik hoor het haar ook gewoon zeggen, zo typisch Monique".
Uiteindelijk waren er zo een 140 mensen bij de uitvaart, veel van die mensen kende ik natuurlijk maar er zijn ook mensen voorbij gekomen die ik misschien 1 keer in mijn leven had ontmoet. Het was hartverwarmend hoe mensen met ons meeleefde en ons steunde. Na de dienst hebben we nog 1:15 uur in de koffiekamer gezeten met al die mensen en heb ik met veel vrienden en kennissen van mijn moeder herinneringen op zitten halen, voor een gedeelte natuurlijk buiten tijdens het roken.
Restaurant-zalen van Veen
Na de uitvaart zijn we met een kleiner gezelschap (52 mensen als ik het goed heb) naar restaurant van Veen gegaan om hier te lunchen en nog na te praten. Ook dit was erg fijn, veel lieve mensen, leuke herinneringen opgehaald, met mensen gepraat die ik al minstens 30 jaar niet had gezien. Familie uit Frankrijk weer een keer gezien en uiteindelijk zelfs de ruzie die ik met mijn oom (de broer van mijn moeder) had eens een keer uitgepraat gelukkig.
Ook een aantal vrienden van mij, degene die mijn moeder erg leuk vond, waren uitgenodigd zoals Isis en chasalin maar ook Aldo en zijn moeder. Ik had hier grote steun aan moet ik zeggen en was echt erg blij dat zij er ook waren. Van de lunch heb ik niet zoveel meegekregen want mijn hoofd stond eigenlijk totaal niet naar eten dus een kom soep en broodje kroket was voor mij al bijna te veel. Wat ik wel opvallend vond was dat de koffie zowel bij het rouwcentrum als bij het restaurant eigenlijk gewoon net niet lekker was en dat ik ook niet de enige was die dat vond, verder was alles perfect geregeld en ik kan de uitvaartorganisatie en het restaurant van harte aanbevelen.
Pie
Ik heb vooral buiten staan praten met mensen en herinneringen opgehaald aan mijn moeder. Zoals het verhaal van haar perfect gelukte Ham and Onion Pie, ze was zo trots dat hij mooi stevig was en niet was ingezakt en iedereen vond hem ook heerlijk. Toen we hem op hadden liep mijn moeder naar de keuken en toen riep ze opeens "oh!! ik weet waarom hij zo goed is gelukt!". Toen bleek dat er nog een kilo uien op tafel lag, de Ham and Onion Pie was dus een Ham Pie geworden.
Napraten
Omdat ik toch merkte dat ik na de crematie niet alleen wou zijn heb ik Denise gevraagd om even mee naar mijn huis te gaan. Onderweg werden we ingehaald door mijn soort van geadopteerde broer Waag, dus toen heb ik Denise gevraagd hem ook te bellen, die is een uurtje later ook naar mijn huis toe gekomen. Mijn geweldige buurvrouw Carin is ook langs gekomen en mijn lieve buurvrouw Petra ook. Ook hier nog wat herinneringen opgehaald en gesproken over de uitvaart en wat er allemaal was gebeurd. En natuurlijk moest Carin een foto van mij maken in pak ook al zie ik er half ziek en na een uitvaart niet bepaald op mijn best uit..
Ik heb verschrikkelijk veel steun gehad aan de mensen om mij heen die dag, iets waarvoor ik ze allemaal heel erg dankbaar ben.
Aan het eind van de dag was iedereen weg en toen merkte ik dat ik een beetje belande in negativiteit en toen zag ik dat een van mijn buren nog wakker was (het was toen ongeveer 11 uur 's avonds) dus toen heb ik haar een appje gestuurd met de vraag of ze alsjeblieft nog even wou langskomen omdat ik het erg moeilijk had, helaas, zoals te verwachten bij deze persoon, was het antwoord "nee, ik ben moe", empathie is haar nog steeds vreemd, zelfs in deze situatie. Ik moet eerlijk bekennen dat ik hier zwaar in teleurgesteld was, ik sta al 6 jaar lang altijd voor haar klaar als er iets is, en ja ze heeft een beperking dus je kunt niet veel verwachten van haar maar zelfs zij zou toch kunnen inzien dat ik in die situatie het erg moeilijk had. Uiteindelijk ben ik dus vol negatieve gevoelens gaan pogen te slapen.
Zondag
Natuurlijk werd ik daardoor vol negatieve gevoelens en met heel veel verdriet weer wakker. Na een paar uur alleen zitten huilen en een begin gemaakt te hebben met deze blog kwam gelukkig wederom buurvrouw Carin uit haar werk en heeft die mij gezelschap gehouden. Zij weet hoe het voelt want ook zij heeft haar moeder een aantal jaar geleden moeten begraven. Ik heb aan Carin echt een geweldige steun gehad de afgelopen week.
Nadat Carin weg was heb ik nog een aantal uren met een vriendin zitten bellen en daar mijn hart een beetje uitgestort, ook hier had ik veel steun aan. Het is mij opgevallen dat een aantal mensen waarvan ik steun of in ieder geval een berichtje verwachtte gewoon niets van zich hebben laten horen maar dat juist de mensen waar ik het niet van verwacht had opeens allemaal vroegen hoe het met mij ging en mij gesteund hebben.
Zelfs de jongen die ik mij herinner als de gast die mij op de basisschool altijd in elkaar sloeg heeft condoleances gestuurd via FB, de beste vriendin van Denise uit Zeeland stuurde mij maandag ochtend een verschrikkelijk lief berichtje. Van Carin had ik het trouwens wel verwacht, dat is zo een lieve vrouw die altijd voor anderen klaar staat dat je bijna moet uitkijken dat je geen misbruik van haar maakt zonder het te willen.
Familie
Omdat mijn moeder toch altijd degene was die alle contacten onderhield wil ik eens gaan kijken of we met de familie Geldens niet ook een soort van familiedag kunnen organiseren zodat niet alle contacten verwateren. Zeker mijn oom en tante uit Rotterdam wil ik niet missen, ik ben altijd dol op ze geweest en ga ook zeker pogen nu wat vaker naar Rotterdam te gaan of zo. Gelukkig heb ik ook een rijbewijs en auto de laatste jaren dus kan dat nu ook wat makkelijker.
Dank
Ik wil graag iedereen bedanken, de mensen van de uitvaartorganisatie, mijn familie, de mensen die aanwezig waren, de sprekers maar ook alle mensen die mij door middel van Facebook berichtjes, kaartjes, telefoontjes of gewoon in real life gesteund hebben. Ik ben jullie allemaal heel erg dankbaar voor dit mooie afscheid en deze prachtige uitvaart.
Verdriet
Ik ben nu aan het einde van dit blogje, het is nu precies een week geleden dat ze overleed en ik merk dat ik het moeilijk heb. Ik loop snel te huilen, ben erg verstrooid en vind het in general moeilijk. Nu begint het verwerkingsproces en ik ben al gewaarschuwd dat dit al gauw 2 jaar of langer kan duren bij het verlies van een ouder. Dit schrijven kostte veel moeite en heb ik ook erg vaak moeten onderbreken om even uit te huilen of omdat ik gewoon even niet meer verder kon schrijven maar het heeft ook geholpen merk ik. Uiteindelijk heb ik anderhalve dag over deze blog schrijven gedaan.
Nu komt het verdriet verwerken en morgen begint het leven weer en moet ik aan het werk. Dit zijn de momenten dat ik wou dat ik iemand in mijn leven had waar ik tegenaan kon kruipen om uit te huilen merk ik, helaas ik ben alleen dus ik zal het zonder die steun moeten doen, want ik merk dat ik dat bij gewone vrienden niet zo snel zal doen. Wat natuurlijk geen reden voor een relatie is verder, maar merk wel dat ik dat nu erg mis.
Vrede
Lieve mamma, ik mis je zo erg, rust zacht en in vrede.